Pierwsze wzmianki o Włodawie pochodzą z XlII w., od 1475 roku była to posiadłość Sanguszków. Staraniem Andrzeja Sanguszki, król Zygmunt l nadał Włodawie około 1534 roku prawa miejskie. Miasto posiada szereg cennych zabytków.
Włodawa przez wieki była miastem, w którym w zgodzie żyli obok siebie Polacy, Rusini (Ukraińcy) oraz Żydzi, którzy do II wojny światowej stanowili ponad 60% jego ludności. Tradycję wielokulturowości upamiętnia i kultywuje coroczny Festiwal Trzech Kultur
Przed II wojną światową we Włodawie były już dwie synagogi, bejt midrasz, dom modlitwy, szkoła talmud-tora, mykwa i cmentarz żydowski; działały dwie kapele klezmerskie i klub sportowy Makabi. Holocaust zmienił diametralnie oblicze miasteczka, które było już wówczas od dawna typowym sztetlem. Większość żydowskich mieszkańców Włodawy zginęła w obozie zagłady w Sobiborze. Po wojnie pożydowskie budynki wykorzystywano m.in. jako magazyny, zaś macewy z cmentarza służyły często do brukowania ulic. W 1981 r. utworzono Muzeum Pojezierza Łęczyńsko-Włodawskiego, które przejęło dawne synagogi, przekształcając je w budynki muzealne.
Szlaki piesze i rowerowe, spływy kajakowe i obszary chronione to tylko niektóre z atrakcji miasta i okolic.
